Tijd voor het volgende avontuur! Als volleerd moto-passagier rijd ik zonder problemen met mijn IGR (Idioot Grote Rugzak) achterop naar het busstation. Hier staat de bus naar Kabale, Oeganda, al te wachten. Vanuit daar zal ik naar mijn eilandhostel op het Bunyonyi Lake reizen.

Naast me in de bus zit een gepensioneerde Oegandese man. We raken in gesprek en hij vertelt over zijn 3 vrouwen, 13 kinderen en grote boerderij. Binnen een kwartier nodigt hij me uit om met een van zijn zonen te trouwen en bij hen te komen wonen. Hij stelt voor dat mijn ouders een stuk grond kopen in Oeganda om een bedrijfje te beginnen en fruitsappen te exporteren naar Nederland. Ook wil hij graag een van zijn dochters aan mijn broertje koppelen en informeert hij naar de mogelijkheden om zijn hele familie uit te nodigen in Nederland. Het was in ieder geval een interessant gesprek.

We passeren de grens zonder al teveel gedoe. Voor mij dan, want alle bagage wordt gecontroleerd en de man naast me moet iemand omkopen (voor een tientje) om zijn computerkast te mogen houden. Na de grens verslechterd het wegdek beduidend (vergelijkbaar met Nederland-België) en rijden we ineens aan de andere kant van de weg. Een halfuur later komen we al aan in Kabale.

Als ik uit de bus stap word ik direct belaagd door iemand die me vervoer aan wil smeren. Chagrijnig zeg ik nee en loop ik weg, maar al snel blijkt dat de man is gestuurd door de hosteleigenaar. Niet helemaal wat we hadden afgesproken (ik had hem eerder per mail alleen om de prijs gevraagd), maar wegens mijn IGR neem ik het taxi-aanbod toch maar aan. Als ik de lange, hobbelige en steile weg naar de steiger zie ben ik erg blij met de vooruitziende blik van het hostel. In tegenstelling tot Rwanda hebben de moto-taxi's hier geen helmen, dus mijn leven is die tien euro voor de autorit wel waard (fijn hè mam).

Het hostel ligt op een eiland in het meer en is dus alleen bereikbaar over het water. Ik kon kiezen om ofwel voor 10.000 met de motorboot te gaan, ofwel gratis in een kano. Die keuze was natuurlijk snel gemaakt. Ik stapte bij Dassan in de uitgeholde boomstam en bood hem aan om mee te peddelen. De tocht over het meer was supermooi en ondertussen vertelde Dassan me wat er op de andere eilanden te zien is. Er was verder niemand op het water, dus we hoorden alleen het spetteren van de peddels en vrolijke vogelgeluiden. Nu ik dit schrijf bedenk ik me dat dat nog wel het grootste voordeel is ten opzichte van de motorboot. 10.000 shilling is trouwens slechts €2,50 ;) 

Bij aankomst ben ik de enige in het hostel, maar dat vind ik niet erg: na 10 dagen geen moment alleen was ik daar ook wel aan toe. Ik neem een frisse duik in het meer, dat ik ook helemaal voor mezelf heb. Dat je hier kunt zwemmen is best bijzonder, want de meeste meren in Oost-Afrika zijn besmet met Bilharzia (kleine wormpjes die via je huid naar binnen kruipen, ieuw!)

's Middags doe ik een middagdutje, lees ik een boekje en probeer ik uit te vogelen wat ik eigenlijk allemaal in Oeganda wil doen. Net als in Rwanda betaal je voor alleen de toegang van een National Park al snel 75 dollar, is er geen openbaar vervoer daarnaartoe en mag je nergens zonder gids rondlopen. Niet erg geschikt voor een onafhankelijke backpacker dus, maar inmiddels heb ik een plan.

's Avonds ontmoet ik de twee andere hostelbewoners en is er een groot kampvuur. Nog voordat we klaar zijn met eten en bij 't vuur kunnen gaan zitten begint het ineens keihard te onweren. Na een uurtje schuilen onder het afdakje ben ik er wel weer klaar mee en ga ik lekker nog even lezen in bed.

P.S. Ik heb geprobeerd om op de gevoelige plaat vast te leggen hoe mooi het hier is, maar het lijkt me beter als je zelf een keertje komt kijken! ;)

Terwijl de ochtendzon langzaam de wolken wegbrandt, begin ik de dag met een duik in het mistige meer. Het is heerlijk om mezelf zo wakker te zwemmen in het rimpelloze water. Om me heen hoor ik het vrolijke gekwetter van talloze vogeltjes en - eerlijk is eerlijk - helaas ook het gezoem van enkele muggen.

Na een ontbijtje met kleffe toast en ei trek ik mijn bergschoenen aan om zonder duidelijk plan de omgeving te verkennen. Ik volg het paadje dat vanuit het hostel langs het meer loopt. Na 10 minuten ben ik het pad alweer kwijt en baan ik me tussen de bomen door een weg naar boven, in de hoop op de top van de heuvel het pad weer te vinden. Als ik uiteindelijk rood en bezweet bovenaan sta vind ik inderdaad een pad en een prachtig uitzicht over het meer en al zijn eilanden.

Ik volg het pad en raak onderweg met allerlei mensen in gesprek. De kleine conversaties die altijd beginnen of eindigen met een vraag om geld zijn tot nu toe wat subtieler dan in Rwanda. Elk gesprek houdt dezelfde volgorde van vragen aan en dat gaat ongeveer zo: "Hallo, hoe gaat het, waar kom je vandaan, wat ga je doen, mag ik je e-mailadres, wil je mij en mijn familie sponsoren voor de rest van je leven?" Als ik naast een vrouw met twee van haar kinderen (waarvan één op de rug) loop, stelt ze dezelfde vragen maar nodigt ze me ook uit om de craft school te bekijken, waar ze naartoe op weg zijn. Daar krijg ik uiteraard uitgebreid te zien wat ze allemaal maken. Omdat ik ze graag wil steunen en toevallig een nieuw tasje nodig heb, besluit ik een exemplaar van kralen te kopen. Degene die ik wil moet nog worden afgemaakt en ik wil ook graag dat ze er een koord aan maken, dus ondertussen ga ik nog even verder wandelen.

Na nog een kort stuk omhoog en door een dennenbos met harige rupsen kom ik een groepje kinderen tegen dat me al van veraf bestormt. Ik heb me tot nu toe geen moment onveilig gevoeld in Oost-Afrika, maar dit soort overenthousiaste kinderen maken me soms toch een beetje ongemakkelijk. Ze zijn onvoorspelbaar en kunnen soms vijandig uit de hoek komen, zitten ongevraagd aan je kleding en spullen en ik vind het vaak moeilijk om in te schatten wat ze precies willen. Het vijftal dat ik nu voor me heb staan is in ieder geval vastberaden me te volgen. 

Het oudste meisje spreekt het beste Engels en stelt de meeste vragen. Ze zijn overwegend vriendelijk, maar twee jongens bekijken me voortdurend met een boze blik en ze hebben regelmatig onderonsjes die over mij gaan. Als we terug in het bos aankomen vraagt het oudere meisje ineens met een veel te serieuze blik: "Do you know how to run...?" Ik vraag voorzichtig waarom ze dat wil weten en ze zegt: "The time is not our friend." Uhm, okee. Dit zou een goed begin zijn van een slechte horrorfilm, maar gelukkig is het dat niet. Nog geen twee minuten later zijn we met zijn allen aan het huppelen en hebben de kinderen me bestempeld als hun nieuwe vriendin. Om die reden nodigen ze me uit om mee te gaan naar hun school.

Als we aankomen bij de school, word ik direct omringd door 60 schreeuwende kinderen, die me allemaal met hun plakhandjes proberen aan te raken. In een poging om op een aardige manier vooruit te lopen door de massa maak ik vrolijk joelende geluiden. Ze doen me allemaal na. Een van de leraren komt naar me toe en vraagt of de kinderen me lastig vallen en ik antwoord van niet, ze zijn gewoon nieuwsgierig. Hij nodigt me uit om bij de andere leraren te komen zitten en we praten wat over de school. Omdat het begint te regenen stellen de heren voor om in de lerarenkamer te schuilen. Hier hangt in het Engels de schoolmissie, een goed geformuleerde lijst met doelen zoals het stimuleren van ouders om geld op te halen voor de school en een goede band met de overheid onderhouden. Ik lees wat huiswerk in de schriftjes, bekijk het ouderwetse lesmateriaal en gelukkig stopt het al snel met regenen. Na het high-fiven van zo'n beetje alle kinderen kan ik gedag zeggen en loop ik verder om mijn kralentasje op te halen.

Het tasje blijkt nog niet helemaal af te zijn, dus ga ik er maar bij zitten om te kijken hoe de vrouwen heel secuur de tasjes in elkaar fröbelen. Ik speel wat met de kinderen die er rond hobbelen en kijk geduldig toe hoe de rits in mijn tasje wordt genaaid. Ook al heb ik allang toegezegd dat ik het tasje zou kopen stopt de vrouw haar hele ziel en zaligheid in het met precisie afwerken ervan. 

Terug bij het hostel heb ik met Regina (China) afgesproken om samen een boottocht te doen langs de eilandjes op het meer. Het hostel vraagt een bizarre prijs voor de tour, dus we vragen om een lift naar het vasteland, waar de prijzen ongetwijfeld lager zijn. Midden op het water zet de kapitein ineens de motor uit om te vragen wat er mis ging in het gesprek met het hostel. We overleggen kort en spreken met hem alsnog af om voor minder dan de helft van de prijs de tour te doen. 

We varen langs verschillende eilanden. Ook hier is er, net als in Rwanda, een 'punishment island' waar ongetrouwde zwangere vrouwen werden achtergelaten. Op een van de andere eilanden staat het ziekenhuis, een kerk en een school, waar kinderen elke dag met een kano naartoe varen. Weer een ander eiland is door iemand omgetoverd tot mini-dierentuin met apen, zebra's en impala's (we zien alleen die laatste).

Na de tocht delen Regina en ik een lekkere crayfish curry, zitten we nog even bij het kampvuur en is het alweer tijd om te slapen in ons fijne hutje.

Omdat ik nog niet klaar ben voor de drukte van Kampala heb ik besloten om een extra dagje aan het meer te blijven. Dat betekent lekker langzaam ontwaken, een duik in het meer en een sloom ontbijt. Daarna peddel ik met Regina naar het vasteland, waar vandaag de vrijdagmarkt is. We lopen de gezellig drukke kraampjes af en krijgen natuurlijk weer veel bekijks (vooral ik trouwens - blijkbaar worden Aziaten niet als 'Muzungu' beschouwd en daarom ook anders behandeld). We proeven een nogal taaie geroosterde maïskolf en ik koop een zak droge maïscake. Niet het lekkerste eten, maar wel leuk om de lokale 'specialiteiten' te proberen.

Na terugkomst bij het hostel ga ik nog even wandelen om aan mijn dagelijkse stappen te komen. Wat begint als een saai blokje om verandert al snel in een gezellige bedoeling als ik een groepje kinderen tegen kom dat begint te zingen en dansen. Ze kennen eindeloos veel liedjes die allemaal voorbij komen, inclusief een variant van hoooooofd-schouders-knie-en-teen. Ik probeer zo goed mogelijk mee te dansen en zingen, wat aardig lukt (tussen mijn foto's staat een filmpje!). Als beloning voor hun muzikale optreden wil het schattige stel graag iets lekkers, dus ik geef ze wat ik nog over heb aan maïscake. Daar genieten ze een stuk meer van dan ik deed.

Als diner eet ik alweer een variant van curry met rijst, dit keer met de groenten en vis die we van de markt hebben meegenomen. De groenten zijn een beetje bitter, maar de vis is heerlijk. Ondertussen zijn er nog wat andere gezellige mensen aangekomen in het hostel, waarmee we de rest van de avond bij het kampvuur kletsen. Weer een geslaagde dag op dit heerlijke plekje dus! 

Het is zover! Vandaag begint onze roadtrip door Oeganda. 's Ochtends hebben we vast wat boodschappen gedaan voor onderweg: Pasta, snacks en een hele lading blikvoer. De landcruiser wordt gebracht en we krijgen uitgebreid te horen hoe hij werkt. Als de uitlegman laat zien waar het gereedschap ligt voor een lekke band kijkt hij ons bedenkelijk aan. Tja, dat kunnen deze Hollandse stadsmeisjes inderdaad niet. Maar gelukkig hebben we onze vriendelijke glimlach en onweerstaanbare charmes, dus zo nodig gooien we die dan wel in de strijd. 

Met volgeladen auto en goede moed gaan we op pad. Het verkeer blijkt nóg chaotischer als je zelf achter het stuur zit en het kost ons twee uur filerijden voordat we eindelijk uit Kampala zijn. Maar dan strekt de weg zich voor ons uit tussen de heuvelachtige akkers en voelen we ons vrij. We gaan een stuk sneller, zetten de boxjes harder en zingen luider. Nu zijn we écht onderweg!

Na nog een uurtje dat voorbij vliegt komen we aan op ons kampeerterrein. Als uberscout heb ik mijn tentje natuurlijk zó opgezet en ook de andere dames hebben hem na een kleine hint in de lucht. We snacken een lekkere samosa in de stad en lopen daarna nog een stukje naar de bron van de Nijl. Die vind hier namelijk zijn oorsprong, in het Victoriameer. Dat klinkt eigenlijk spannender dan dat het is, want het uitzichtpunt is niet veel anders dan een blik op een rivier en daar hebben we er in Nederland ook genoeg van.

Terug op de camping frissen we ons op en beginnen we aan onze zoektocht naar een smakelijke avondmaaltijd. We zwerven door de onverlichte straten van Jinja in de richting van waar we denken dat het centrum is, maar de hele stad ligt er nogal verlaten bij. Als we ergens licht zien branden en feestelijke muziek horen, lopen we daar dus maar op af. 

Het blijkt inderdaad een restaurant en ze hebben er een ruime keuze aan gerechten: pasta's, curry's, burgers en lokale specialiteiten. Na het hele menu grondig te hebben bestudeerd besluiten we allemaal om voor de lasagne te gaan. Wel vragen we nog even hoe lang het duurt. Twintig minuten verzekert de serveerster ons. Okee. We bestellen een drankje en twintig minuten later komt ze inderdaad terug, maar met lege handen. De kok weet namelijk "niet hoe hij lasagne moet maken." Of we iets anders willen kiezen. We vragen wat de kok dan wel kan maken. Het antwoord is: "Kip, vlees of vis met friet." En zitten daar ook groenten bij? "Yes." En wat voor groenten dan wel? Dat moet ze even vragen. Vijf minuten later staat de kok bij ons aan tafel. We vragen of hij ook groenten heeft. Nou, zegt 'ie, "We hebben wel wat groenten." Goh, fijn, en welke zijn dat dan? "We hebben geen groenten." Ah, okee.

Uiteindelijk hebben we de digitale kaart er maar bij gepakt en vonden we een pizzeria in de buurt. Telefonisch hebben we alvast onze bestelling doorgegeven, zodat ze konden beginnen met bakken (want: honger!!!) terwijl we er naartoe liepen. Dit bleek een uitstekend plan, want de pizza was precies klaar toen we binnen liepen en was goddelijk lekker. Nadien hebben we nog even nagetafeld en toen was het alweer bedtijd. 

Na een fijn ontbijtje met onze laatste lauwe yoghurtjes trekken we erop uit om dé hike van Sipi te lopen, langs alle drie de watervallen. Eigenwijs als we zijn besluiten we de wandeling zonder gids te doen, maar al na de eerste kilometer stuiten we op een groepje mannen die geld willen. Blijkbaar vragen ze hier als je geen gids hebt om de haverklap 'entreegeld' om het pad verder te lopen. Zucht. Omdat we geen zin hebben in al dat gedoe gaan we dus toch overstag en krijgen we gids Simon aangewezen.

Alhoewel we aanvankelijk met enige tegenzin achter hem lopen, zijn we al snel blij met onze Simon. Er zijn toch wel veel verschillende paden en er loopt een eng mannetje achter ons aan. Hij probeert ons zoveel mogelijk aan te raken door ons te "helpen" en blijft continu achter me lopen voor het geval dat ik uitglijd. Dat motiveert me wel om beter op te letten waar ik mijn voeten neerzet, dus ik val ineens niet meer. Gelukkig geeft hij het na de eerste waterval weer op. Die waterval was trouwens heel mooi (zie de foto's 😉).

We vervolgen onze tocht naar de tweede waterval, die net zo spectaculair is als de eerste. Je kunt hier ook achter de waterval lopen en genieten van een natuurlijke douche. Boven de waterval loopt een rustig stukje rivier waar je kunt zwemmen. Dat willen wij natuurlijk wel in deze hitte. Nog voordat we klaar staan voor onze verfrissende duik heeft het halve dorp zich al rond de rivier verzameld om ons te aanschouwen. Als we onze grote teen in de stroom dompelen weten we waarom: het water is ijskoud. Het zwemmen is dan ook van korte duur en gaat gepaard met veel aaaah's en oeeeeeh's, tot groot vermaak van de toeschouwers.

Verkwikt stappen we door naar de derde waterval, ook deze weer net zo groots als de vorige. Simon de gids probeert ons hier ineens wijs te maken dat het tijd is om terug te gaan, maar ik weet beter. We hebben namelijk onderhandeld en betaald om ook het laatste stukje van de route te lopen, helemaal naar boven. Ik moet hier behoorlijk op aandringen, maar gelukkig gaan we uiteindelijk wel. Het laatste en hoogste stuk is fantastisch, met uitzicht over de hele vallei en alle bananenplantages. Langs de bovenrand lopen we het cirkeltje rond terug naar de camping.

Daar aangekomen chillen we nog even bij de tent met onze enige medekampeerders, twee broers uit Kampala. Ze bieden ons een wijntje aan, dat ik met veel enthousiasme aanneem, want: wijn!! Maar als ik een slok neem blijkt het helaas een mierzoet goedje. Mijn bedenkelijke blik probeer ik tevergeefs te verhullen en zo neutraal mogelijk vraag ik wat voor wijn het is. Ze hebben geen idee. Dan kijk ik zelf wel even op het etiket en wat blijkt: het is een uit Cyprus geïmporteerde miswijn, met de toepasselijke naam "Altar Wine". De mannen gieren het uit, want voor één van de broers is dit op 38-jarige leeftijd de eerste ervaring met alcohol. Eigenlijk mag hij dat als moslim niet. Heeft de Hoge Heer hem dus maar weer mooi in de smiezen. 

Omdat er weinig eetgelegenheden zijn in Sipi besluiten we de auto te nemen naar een plaatsje verderop. We rijden een heel donker dorp binnen, maar als we in het centrum komen is het ineens bijzonder levendig. Het is zaterdagavond, de straten zijn vol met mensen en de markt is nog in volle gang. Het restaurantje waar we langs reden was niet veel soeps, maar gelukkig is er een nachtmarkt met verschillende stalletjes. We eten frietjes met sla en waterige ketchup, wat droge cassavestengels en spiesjes met heel taaie stukjes rund. Toch smaakt het ons goed, want de mensen hier zijn ontzettend gastvrij. We worden overal welkom geheten, krijgen meermaals de uitnodiging om te blijven overnachten en blijven bij elk stalletje even kletsen.

Weer terug bij ons kamp kletsen we nog even met de Kampalanen. Als het tijd is voor onze nachtrust worden we in slaap gezongen door de jongste broer, die een eindeloos liedje uit zijn duim zuigt dat inderdaad slaapverwekkend is.

Bij het opruimen van de tent voel ik iets tussen mijn tenen prikken... Ach, een miertje. Ik voel er nog een bijten en sla weer een andere van mijn voet af. Okee, nu zijn ze irritant genoeg om mijn schoenen aan te trekken. Als ik naar de auto loop om die te pakken voel ik de mieren ineens overal: op mijn benen, buik, rug, nek... er heeft er zelfs eentje zich vastgebeten in mijn bilspleet. Het duurt vijf lange minuten voordat ik ze eindelijk allemaal van mijn huid heb afgeplukt. Brrr. De rest van de dag voelde ik ze nog terwijl ze er niet zaten.

Vandaag rijden we een lange dag richting het Noorden, naar de stad Moroto. Omdat we vroeg wilden vertrekken eten we ons ontbijtje onderweg. We stoppen zomaar ergens langs de "snelweg" (zandweg) om te eten en hebben meteen weer contact met een groepje kinderen. We delen onze chapati met ze en blijven daarna nog even voetballen. Ze hadden heel inventief zelf een bal gemaakt met een prop oude kleding aan de binnenkant, met daar omheen plastic tasjes die bij elkaar werden gehouden met enkele touwtjes. Het resultaat mocht er zijn: een stevige bal waarmee je prima een potje kunt overtrappen.

Tijdens de lange rit zien we langzaam het landschap veranderen. Van groene en bosrijke heuvels naar dorre vlakten met hier en daar een boompje. We komen vrijwel geen verkeer tegen op de hobbelige zandweg, wat het rijden erg leuk maakt. Ondertussen kijken we onze ogen uit en spotten we een paar wilde struisvogels. De tijd vliegt voorbij en voordat we er erg in hebben zijn we alweer op onze bestemming.

We hebben van onze vorige campingmaaltijd geleerd en beginnen dit keer op tijd met koken, voordat het donker wordt dus. Rijst met groenten en piri piri saus. We kunnen alle drie niet zo goed tegen pittig eten, dus hadden voor het potje 'medium' gekozen. Vol vertrouwen natuurlijk álle saus over álle groenten gegoten. Nou, je raad het al, het eten was heter dan de hel. Met tranende ogen en vlammende tongen vroegen we bij de receptie of ze misschien wat melk hadden, omdat we ons eten te pittig hadden gemaakt. Zij hard lachen, wij bleven huilen. We hebben een halve liter melk over ons bord gegooid en er maar het beste van gemaakt. 

Naderhand hebben we onze keeltjes geblust met een koud drankje bij het kampvuur. We hebben een beetje gekletst met een groep wat oudere Nederlanders en vooral veel lol gehad met onszelf. Toen het hout voor de vierde keer was opgebrand zijn we maar gaan slapen.

We zijn in Moroto, de grootste stad in de Karamoja regio. Hier wonen voornamelijk mensen van de Karimojong stam, te herkennen aan hun postuur (lang en dun) en kleding (doeken). Alhoewel veel van hen inmiddels in de stad wonen, zijn er ook nog veel Karimojong die in primitieve dorpjes wonen en zich vasthouden aan eeuwenoude tradities. We zijn dan ook naar deze uithoek van Oeganda gereden om zo'n dorp te bezoeken en ons in deze stammencultuur onder te dompelen.

We begonnen de dag met een bezoek aan de plaatselijke veemarkt. We waren wat aan de late kant om nog een goede koe, geit, of ezel te vinden, maar gelukkig was de rest van de markt nog in volle gang. Overal lagen kleedjes met veelal tweedehands spulletjes, er was een podium waarop flink werd gedanst en er werd vooral héél veel bier gedronken. Net een soort Koningsdag dus. Alleen komt het "bier" hier uit een jerrycan en ziet het eruit als afwaswater na een heel vuile vaat. Het leuke van de markt was vooral het mensen kijken: bijna iedereen hier loopt rond in traditionele kledij en is versierd met kralenkettingen.

's Middags is het tijd voor onze Karimojong tour en we hebben enorm geluk: in het dorp waar wij vandaag heen gaan zijn nog nooit muzungu's geweest! Het is wat verder rijden dan het gebruikelijke dorp, maar dat hebben we er graag voor over. Onze gids Thomas komt hier vandaan en vanaf het moment dat we onderweg in de auto zitten vragen we hem het hemd van het lijf. 

Als we naast het dorp parkeren komen de kinderen ons al luid joelend tegemoet rennen. Dertig paar nieuwsgierige oogjes staren ons aan en de dapperste jongetjes pakken direct onze handen vast. Samen lopen we door de poort (het dorp is omheind met takken) naar binnen. We staan meteen in het centrum van het dorp: een grote grascirkel waar tijdens het regenseizoen de koeien en geiten verblijven. Nu is het droogseizoen en groeit het gras niet snel aan, dus verhuizen de herders wekelijks ergens anders heen om hun vee te laten grazen. De grote cirkel fungeert dan vooral als een soort dorpsplein. Bij aankomst zijn de bewoners net bezig met een dagelijkse dans, waarbij ze in een kring staan te klappen terwijl in het midden mensen zo hoog mogelijk springen. We doen meteen enthousiast mee, springen ook de cirkel in en hebben leuk contact met de mensen. 

Als onze benen (al vrij snel) moe zijn van het springen, kijken we verder rond in het dorp. Rondom de grascirkel zijn kleinere afgebakende stukken met steeds 3 of 4 hutjes daarin. We moeten diep bukken om door de poortjes te komen, die laag zijn gemaakt zodat de koeien er niet door kunnen. Die zouden anders alles opeten wat hier te drogen wordt gelegd. We nemen een kijkje in een van de hutten. Naast koeienhuiden op de vloer als bed, een opbergkist en wat potten staat er niks. De hut is nog geen drie meter breed, maar er kunnen tot wel 17 mensen in slapen.

We ontmoeten de moeder en zussen van Thomas, die net bezig zijn met koken. Ze gaan een of andere bladgroente klaarmaken en hebben geroosterde komkommerzaadjes. Verder zie ik niet veel liggen. De Karimojong hebben maar één maaltijd per dag en die eten ze 's avonds rond een uur of acht. In sommige clans bestaat dit voornamelijk uit koeienbloed, soms gemengd met melk. Je kunt daar stukjes brood in dippen of het gewoon lekker opslobberen. Met name de herders gebruiken dit als avondmaal. Soms is er yoghurt, gemaakt van melk en koeienurine. Naar verluidt smaakt dit iets zuurder en bitterder dan de yoghurt die wij kennen, maar ik heb het niet geproefd. 

Bij weer een ander segment met hutjes ontmoeten we een van de oudsten van het dorp. Ze heeft een zilveren ketting om, wat betekent dat haar man ooit 100 koeien heeft betaald om met haar te trouwen. Dat was lang geleden, toen de veestapel van de meeste families een stuk groter was. Door oorlog en een lange periode van gewelddadige koeiendiefstallen is zowel de veestapel als het aantal ouderen flink geslonken. Vanaf 50 jaar ben je hier oud. Als stamleden die leeftijd bereiken (of nouja, ongeveer, want niemand weet precies hoe oud ze zijn) krijgen ze een inwijdingsritueel en krijgen ze de speciale status van oudere. Dit zijn de mensen die alles weten over genezing en ze kunnen op verschillende manieren de toekomst voorspellen. Dat doen ze bijvoorbeeld op basis van iemands sandalen of door een graankorrel op een zeef heen en weer te laten gaan. De oudsten zijn ook altijd degenen die als eerste bloed mogen drinken tijdens rituelen. Tijdens ons bezoek aan het dorp hebben we meerdere van deze oudsten ontmoet, prachtige mensen met wijsheid in hun ogen en de tijd in hun huid. 

Ik krijg een groene plastic beker in mijn handen gedrukt met "bier": een lichtpaars melkachtig goedje met kleine stukjes zaden erin. En eerlijk: het ziet er afzichtelijk uit maar smaakt lang zo slecht niet. Dit is de drank waar mensen eigenlijk de hele dag op teren tot het avondmaal. Baby's krijgen al na twee weken het eerste beetje bier te proeven en kinderen vanaf ongeveer 8 jaar drinken volop mee. De Karimojong mannen staan erom bekend de hele dag niks te doen en bier te drinken, terwijl de vrouwen aan het werk zijn.

We blijven nog even geinen met de onvermoeibare kinderen en nemen dan afscheid van alle bijzondere en gastvrije mensen in het dorp. Onze volgende bestemming is de Kraal, het nomadische herdersverblijf. Hier werken en slapen de mannen tijdens het droogseizoen om water op te pompen voor hun vee, ze te melken en bloed af te nemen. Jongens leren en helpen mee vanaf ongeveer 6 jaar. 

Omdat de herders wekelijks een andere plek kiezen om hun vee te laten grazen, is de Kraal heel simpel. Er staan een aantal hutjes waar de jongste kalven mogen overnachten en de herders zelf slapen buiten naast een vuur. Het vee staat in een cirkel omheind met takken met grote stekels, een soort natuurlijk prikkeldraad. In één Kraal staan meerdere dorpen met hun vee bij elkaar. Dat is veiliger omdat er soms nog steeds gewapende overvallen plaatsvinden, waarbij al het vee wordt meegenomen.

Tijdens de autorit terug vragen we Thomas de gids alles over het liefdesleven van de Karimojong. Zo komen we al snel te weten dat hij zelf acht vriendinnetjes heeft, iets dat heel normaal is voor deze stam. Maar echt spannend zijn die relaties niet: zoenen is uit den boze en je mag niet alleen zijn met elkaar. Daarom vindt het serieuze daten 's nachts plaats. Jongens lopen dan naar het dorp van het meisje, kloppen op de deur en noemen haar naam. Als je pech hebt ligt er een bezorgde moeder voor de deur die wil voorkomen dat haar dochter stiekem naar buiten gaat. Als je geluk hebt komt het vriendinnetje wel naar buiten om een praatje te maken. Volgens Thomas worden tijdens zo'n nachtelijke ontmoeting de 'vragen des levens' besproken, maar wij geloven er niks van. Als we hem later nogmaals vragen of er dan écht niks anders gebeurt, houdt hij voet bij stuk. Jaja.

Het daten van meerdere meisjes tegelijkertijd   is vooral efficiënt: zo kun je erachter komen wie geschikt zou kunnen zijn om mee te trouwen. De kwaliteiten waar Thomas op let bij het uitzoeken van een vrouw zijn bijvoorbeeld of ze hard werkt en niet teveel slaapt, of ze goed bier kan maken en of ze niet klaagt. Mocht hij uiteindelijk een keuze maken, dan kan het ook nog zijn dat er competitie is van andere mannen. Degene die de grootste bruidsschat kan betalen mag het meisje dan hebben. Een gemiddelde vrouw kost zo'n 45 koeien en misschien nog wat geiten, dus veel jongens moeten best even sparen voordat ze zich dat kunnen veroorloven. Wie rijk is, kan met zoveel vrouwen trouwen als hij kan betalen. Zo is er een man met 55 vrouwen. Dat levert een gigantisch gezin op met honderden kinderen, die allemaal samen in één dorpje wonen. 

Vrouwen hebben in dit hele verhaal overigens weinig te zeggen. Zondag na de kerkdienst komen de vrijgezelle meisjes van verschillende dorpen samen om te dansen. Jongens die een knappe dame op het oog hebben kunnen haar dan bij de arm of kleren uit de menigte trekken en vóila: je hebt een vriendin. Helaas komen we er tijdens dit gesprek achter dat ook seks niet op vrijwillige basis gebeurt. De eerste keer gebeurt in de bosjes. De vrouw wordt met een smoesje naar buiten geleid, bijvoorbeeld om water te halen. De man wacht haar op en dwingt haar tot seks. Volgens Thomas gaat dit vaak gepaard met gehuil en roepen om hulp, maar hij vindt dat geen probleem omdat het 'onderdeel is van de cultuur'. Als we erop aandringen geeft hij toe dat het misschien niet helemaal oké is en dat hij het anders gaat doen. Dat hopen we dan maar. Sommige tradities mogen best veranderen.

Terug bij de camping schuiven we een simpele maaltijd naar binnen en bespreken we alle indrukken van de dag nog even na. Daarna gaan we meteen slapen, moe en voldaan na alle nieuwe dingen die we vandaag hebben gehoord en gezien.